Thử đường huyết tại nhà giúp bệnh nhân có thể chủ động trong việc kiểm soát đường huyết từ đó dễ dàng hơn trong việc điều chỉnh để đường huyết luôn trong mức cho phép.
Đái tháo đường là bệnh có biểu hiện lượng đường trong máu luôn cao hơn mức bình thường, nguyên nhân là do thiếu hụt insulin (tuyến tụy không tiết insulin hoặc insulin hoạt động không hiệu quả). Việc chẩn đoán bệnh và kiểm soát quá trình điều trị bệnh dựa vào xét nghiệm đo chỉ số glucose trong máu.
Những đối tượng cần đo đường huyết tại nhà
- Người mắc bệnh đái tháo đường type 1.
- Người mắc bệnh đái tháo đường type 2.
Thông thường nên thử đường huyết trước khi ăn sáng, ăn trưa và ăn chiều.
Sau ăn từ 1-2h (sáng, trưa, chiều). Hoặc thử đường huyết trước khi đi ngủ hay lúc 2h hoặc 3h sáng nếu nghi ngờ có hạ đường huyết.
Các bước đo đường huyết tại nhà
Để kiểm tra đường huyết tại nhà, người bệnh sẽ được tư vấn sử dụng máy đo đường huyết cá nhân.
Các bước sử dụng máy đo đường huyết cá nhân để thử đường huyết tại nhà như sau:
- Rửa tay bằng nước ấm, sau đó lau khô tay trước khi đo.
- Lắp kim lấy máu vào ống bút.
- Điều chỉnh độ sâu của kim phù hợp với loại da của tùng người.
- Lắp que thử vào máy đo đường huyết. Code của que thử phải trùng khớp với mã code hiện trên máy. Sau khi lấy que thử nhanh chóng đóng lọ que thử để tránh độ ẩm xung quanh tác động lên các que khác.
- Xoa nhẹ đầu ngón tay để máu lưu thông về.
- Đặt kim chích ở mép ngoài cạnh đầu ngón tay và bấm chích máu. Ấn nhẹ ống bút vào đầu ngón tay, kim lấy máu sẽ đâm nhẹ vào ngón tay .
- Nhỏ giọt máu vừa xuất hiện lên phần que thử trên máy đo.
- Dùng khăn sạch ấn nhẹ vào ngón tay để cầm máu.
- Đợi máy hiện thử kết quả và vệ sinh dụng cụ theo đúng hướng dẫn.
Đo đường huyết thường xuyên tại nhà giúp bệnh nhân đái tháo đường theo dõi và tránh được những biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, có một số sai lầm phổ biến mà nhiều người thường mắc phải khi thực hiện việc này.
Cách tốt nhất là nên lấy ở mặt ngoài 2 bên của đầu các ngón tay, và hạn chế lấy máu ở ngón cái và ngón trỏ
Sai lầm thường gặp khi đo huyết áp tại nhà
1. Không vệ sinh tay trước khi đo đường huyết
Rửa tay sạch trước khi tự đo đường huyết là bước không thể thiếu để đảm bảo sự chính xác của kết quả. Vi khuẩn, bụi bẩn hoặc các chất khác trên tay có thể làm ảnh hưởng đến que thử, gây sai số và dẫn đến kết quả không chính xác.
Vậy nên, hãy luôn rửa tay thật kỹ bằng xà phòng và lau khô tay bằng khăn sạch. Để chắc chắn, người bệnh nên sử dụng cồn để sát khuẩn các đầu ngón tay và để khô tự nhiên trước khi thực hiện quy trình đo đường huyết.
2. Lấy máu thử sai cách
Thông thường, đa số bệnh nhân lấy máu ở đầu ngón tay, việc chích vào đầu ngón tay không chỉ gây đau đớn hơn mà còn khiến máu ít chảy ra hơn. Nhiều bệnh nhân thử đường huyết nghĩ lấy máu ở ngón tay nào cũng được, thường chích ngay đầu ngón tay. Tuy nhiên, đầu ngón tay có các đầu dây thần kinh và là điểm nhạy cảm trên cơ thể con người. Cách tốt nhất là nên lấy ở mặt ngoài 2 bên của đầu các ngón tay và hạn chế lấy máu ở ngón cái và ngón trỏ.
Cần chờ khoảng 1-2h sau ăn. Lúc này, việc lấy mẫu máu sẽ cho
kết quả chính xác hơn so với việc đo sau khi vừa ăn xong
3. Cho máu vào que thử không đủ
Một sai lầm phổ biến nhất là không lấy đủ máu trên que thử. Việc không đưa đủ máu có thể làm ảnh hưởng đến quá trình đo và gây sai lệch trong việc đánh giá mức đường huyết của bệnh nhân. Vì vậy, hãy đảm bảo cung cấp đủ lượng máu cho que thử để có kết quả chính xác.
4. Đo đường huyết quá sớm ngay sau ăn
Nhiều người thường kiểm tra lượng đường trong máu sau khi ăn, điều này có thể cho kết quả đường huyết quá cao. Đối với việc kiểm tra lượng đường trong máu, cần chờ khoảng 1-2h sau khi hoàn thành bữa ăn. Lúc này, việc lấy mẫu máu sẽ cho kết quả chính xác hơn so với việc đo sau khi vừa ăn xong.
5. Không ghi lại kết quả kiểm tra
Một sai lầm đáng tiếc mà nhiều bệnh nhân mắc phải là không ghi lại kết quả theo dõi đường huyết hàng ngày của mình. Khi hoàn thành bài kiểm tra lượng đường trong máu, người bệnh nên ghi lại kết quả và lưu ý những thứ có thể ảnh hưởng đến chỉ số đường máu của bản thân.
Nếu có hiện tượng hạ đường hay mức độ đường trong máu quá thấp hoặc quá cao, người bệnh nên nhanh chóng trao đổi với bác sĩ để được xử trí hạ đường huyết kịp thời cũng như xác định những thay đổi, điều chỉnh hợp lý đối với kế hoạch điều trị bệnh đái tháo đường chẳng hạn như: Tăng cường tập thể dục hoặc thay đổi chế độ ăn, uống của chính mình.
Lưu ý quan trọng cần nhớ
Ổn định đường huyết là mục tiêu chính trong điều trị bệnh tiểu đường, giúp ngăn cản sự tiến triển của bệnh cũng như phòng tránh các biến chứng nguy hiểm trên thận, mắt, thần kinh và làm giảm tuổi thọ của bệnh nhân. Thử đường huyết tại nhà giúp bệnh nhân có thể chủ động trong việc kiểm soát đường huyết từ đó dễ dàng hơn trong việc điều chỉnh để đường huyết luôn trong mức cho phép.
Vì vậy, bệnh nhân đái tháo đường cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi quyết định tự kiểm tra đường huyết tại nhà. Cần ghi chép cẩn thận kết quả, thời gian đo đường huyết và những thông tin liên quan để có cơ sở theo dõi, so sánh, đánh giá tiến trình điều trị bệnh của bản thân.
Không đo liên tục trên cùng một ngón mà luân phiên ở các đầu ngón tay khác nhau. Không tiến hành lấy máu nếu cảm thấy đau nhức ở đầu ngón tay. Không tái sử dụng các loại que thử, kim lấy máu vì việc này tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng hoặc làm sai lệch kết quả đo.
BS. Nguyễn Phương Mai
www.suckhoedoisong.vn